Lá dừa nước dùng lợp nhà làm từ cây dừa nước – loài duy nhất thuộc chi Nypa trong bộ Cau. Mọc phổ biến ở khu vực đầm lầy, ven biển, vùng cửa sông. Lá mọc theo từng bẹ, trổ từ mặt nước lên không khí.
Lợp nhà bằng lá dừa nước tại xứ Cần Giờ
Ai đã từng ghé qua vùng biển cát đen xứ Cần Giờ chắc hẳn tò mò với những ngôi nhà lá và cách lợp nhà bằng lá dừa nước đơn sơ nhưng thoáng. Đó không đơn giản chỉ là đặc trưng trong kiến trúc nhà ở xứ dừa nước mà còn là “đặc sản”, là nét đẹp duyên dáng của con người nơi đây được lưu giữ từ bao đời trong nhịp chảy hiện đại.
Lá dừa nước dùng lợp nhà
Nói cây dừa nước là loại cây đa năng về lợi ích hẳn không sai, khi mà gần như tất cả bộ phận của cây dừa nước đều có thể sử dụng. Đặc biệt, trái dừa nước từ lâu đã nổi danh là một món ăn đặc sản của các Cần Giờ, có thể chế biến thành nhiều kiểu, mang một hương vị mát lành đặc trưng. Bên cạnh đó, lá dừa nước dùng lợp nhà còn là một nguyên liệu lý tưởng, ngoài ra hiện nay một số nơi còn tận dụng làm quán café vì mái nhà lợp bằng chất liệu này rất mát và tiết kiệm chi phí, dễ thay mới…
Có lẽ đối với những người dân Cần Giờ, họ đã không còn xa lạ gì với những hàng dừa nước mọc xum xuê dọc theo những bờ sông. Ở những vùng cửa biển, là điều kiện cho cây dừa nước phát triển lớn mạnh vì môi trường sinh thái đầy phù sa. Có thể nói, cây dừa nước đã gắn bó lâu đời với cuộc sống của con người chúng ta, với nhiều công dụng hữu ích cho cuộc sống mà có thể chúng ta chưa biết đến.
Đặc điểm và ưu điểm của lá dừa nước
Lá dừa nước tốt nhất được thu hoạch khoảng tháng Giêng, tháng Hai. Lá sẽ già và chắc chắn. Những mùa thu hoạch khác chất lượng kém hơn vì lá mềm, mau bào mòn và dễ bị sâu mọt ăn. Tàu lá dừa được thu hoạch, tước riêng lá và bẹ. Phần bẹ chẻ nhỏ làm sườn, còn lại tước thành sợi lạt để buộc. Mỗi chiếc lá được gấp đôi kẹp vào sườn, dùng dây lạt xỏ qua để cố định. Cứ vậy xếp song song thành một tấm lá. Khi lợp nhà bằng lá dừa thì dùng lạt buộc xuống khung mè bên dưới, đuôi lá quay xuống để định hình dòng chảy của nước mưa. Dưới mái lá có thể gắn thêm máng xối để thu nước mưa sử dụng.
Người dân Cần Giờ giờ đây họ đã không còn xa lạ gì với những rặng cây dừa nước mọc um tùm, xum xuê dọc theo những bờ sông, che chắn trong vườn nhà. Tại những vùng cửa biển, vốn có hệ sinh thái ngập mặn, là điều kiện cho cây dừa nước phát triển lớn mạnh, nên cách kinh nghiệm về cách lợp nhà bằng lá dừa nước cũng có từ lâu đời.
Trong khi những ngôi nhà sang trọng, hiện đại mọc lên như nấm ở phố xá thì tại những vùng nông thôn, du khách đến đây lại yêu thích kiến trúc của những lá dừa nước dùng lợp nhà độc đáo, đơn sơ mà mát mẻ như những mẫu biệt thự sân vườn nhỏ kiểu cổ xưa vậy. Và ở nhiều nhà hàng, quán ăn, người ta cũng đã sử dụng dừa nước lợp mái đem hồn quê phục vụ mọi người.
Lá dừa nước dùng lợp nhà không tốn kém chi phí, giá rẻ, nếu lợp đúng kỹ thuật sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao nên hiện nay vẫn sử dụng cách lợp nhà bằng lá dừa nước để tiết kiệm chi phí xây dựng.
Lá dừa nước dùng lợp nhà
Chất liệu lá dừa nước dùng lợp nhà vừa tạo không gian thoáng mát, vừa đơn giản trông rất đẹp giữa thành phố với những quán như thế sẽ gây được nét đặc sắc riêng. Quán hay nhà chúng ta có thể thiết kế trên sông tạo nền nhà sàn, lợp lá dừa nước vừa tiết kiệm kinh phí vừa tạo cho quán tạo cho thực khách vừa thưởng thức vừa thư giãn.
Để có một mái nhà đẹp bằng lợp mái lá thì chúng ta trải qua nhiều công đoạn, chúng ta phải chọn những tàu lá dừa nước có màu xanh đậm chứng tỏ lá có nhiều ngày tuổi, từ những tàu lá đó được chặt rồi xé làm đôi, phơi theo từng cặp, thời gian phơi khoảng 10 đến 15 ngày ta mới có thể sử dụng.
Mái nhà, chòi được lợp bằng lá dừa nước vừa giảm tiếng ồn khi trời mưa vừa giữ được độ ẩm trong không khí vào mùa khô. Với ưu điểm này, lá dừa nước được sử dụng rộng khắp từ thành thị đến nông thôn.
Những mái nhà dừa nước đơn sơ nhưng thoáng mát. Lá dừa nước dùng lợp nhà vừa cách nhiệt tốt, lại thân thiện với môi trường.
Trong môi trường tự nhiên, công trình nhà lợp bằng lá dừa nước dễ dàng hòa hợp với cảnh quan. Thôi thúc một lối sống xanh và có trách nhiệm với môi trường. Việc sử dụng vật liệu bản địa hứa hẹn sẽ là một cách tiếp cận bền vững. Bảo tồn truyền thống và tri thức dân gian. Đồng thời hướng tới một dòng kiến trúc quan tâm tới thể chất và tinh thần con người.
Xem thêm:
Mật Dừa Nước Bổ Dưỡng Như Thế Nào?
